Web3 là thế hệ thứ ba của Internet, được phát triển trên nền tảng công nghệ blockchain nhằm hướng đến một môi trường mạng phi tập trung, nơi người dùng có quyền sở hữu và kiểm soát dữ liệu của chính mình thay vì phụ thuộc vào các nền tảng tập trung như Facebook, Google.
Tại phiên thảo luận chuyên đề về bảo mật, quy định và trải nghiệm người dùng, tổ chức ngày 4/6 trong khuôn khổ sự kiện Super Vietnam 2025, đại diện các đơn vị như Zircuit, Chainstack, Tradoor và Pyth Network cho rằng trở ngại lớn nhất của Web3 hiện nay là trải nghiệm người dùng còn phức tạp, khó tiếp cận với số đông.
Các chuyên gia tham dự phiên thảo luận về chủ đề "Xây dựng dApps thân thiện người dùng: Nâng cao Trải nghiệm Web3". Ảnh: Giang Huy
"Cuộc chơi của dân kỹ thuật"
Ông Martinet – Trưởng bộ phận Quan hệ Nhà phát triển tại Zircuit – nhận định phần lớn ứng dụng Web3 hiện vẫn dành cho người hiểu biết kỹ thuật. "Chúng ta kỳ vọng người dùng phải biết tạo ví điện tử, ký giao dịch, quản lý khóa cá nhân... Điều đó không thực tế. Web3 cần đơn giản như mở Netflix", ông nói.
Ông Martinet, Trưởng bộ phận Quan hệ Nhà phát triển tại Zircuit. Ảnh: Giang Huy
Zircuit hiện tích hợp AI để hệ thống bảo mật hoạt động âm thầm, tự động phát hiện và ngăn chặn mối đe dọa từ tầng nền tảng Layer 2, giúp người dùng cảm thấy an toàn mà không cần hiểu về công nghệ phía sau.
Ông Lev Vladykin, Trưởng bộ phận Hợp tác tại Tradoor. Ảnh: Giang Huy
Đồng quan điểm, ông Lev Vladykin – Trưởng bộ phận Hợp tác tại Tradoor – cho rằng các thuật ngữ chuyên ngành và quy trình phức tạp khiến người mới dễ nản. Tradoor đã ứng dụng AI để rút gọn thao tác, cung cấp hướng dẫn trực quan và triển khai giải pháp giao dịch không cần ví.
Dữ liệu thời gian thực là nền móng của trải nghiệm
Từ góc độ hạ tầng dữ liệu, ông Mario Bernardi, Trưởng bộ phận Hệ sinh thái tại Pyth Network nhấn mạnh vai trò của dữ liệu tài chính thời gian thực trong các ứng dụng phi tập trung.
Ông cho biết, hiện tại Pyth cung cấp dữ liệu cho hơn 500 ứng dụng thuộc 100 hệ sinh thái, bao gồm các tài sản thực như cổ phiếu Mỹ, lãi suất, hàng hóa... Mạng lưới sử dụng hạ tầng riêng - Pythnet - với tần suất cập nhật mỗi 200 mili giây, giúp giảm độ trễ và trượt giá. "Chúng tôi chỉ làm việc với các sàn giao dịch là chủ sở hữu dữ liệu gốc, để đảm bảo tính hợp pháp và độ tin cậy", ông Mario nói.
Ông Mario Bernardi – Trưởng bộ phận Hệ sinh thái tại Pyth Network. Ảnh: BGiang Huy
Cũng nói về chủ đề này, ông Lev Vladykin cho rằng dữ liệu đáng tin cậy không chỉ hỗ trợ giao dịch chính xác mà còn giúp xây dựng niềm tin với đối tác và cộng đồng người dùng.
Cần cân bằng giữa bảo mật và tốc độ
Một trong những thách thức lớn của Web3 là làm sao đảm bảo hệ thống vừa an toàn, vừa có tốc độ xử lý đủ nhanh để đáp ứng trải nghiệm người dùng. Theo ông Wasim Fukase, đồng sáng lập kiêm CEO của Chainsight, đây là bài toán nhiều nền tảng đang tìm cách giải quyết bằng cách áp dụng kiến trúc multi-oracle và công nghệ zero-knowledge (ZK).
"Hệ thống của chúng tôi cho phép các dApp tùy chọn ưu tiên: hiệu suất hoặc bảo mật. Nếu một nguồn dữ liệu bị tấn công, các oracle còn lại sẽ tiếp tục duy trì hoạt động, giúp hệ thống ổn định và bảo vệ người dùng," ông nói.
Ông cũng cho rằng việc để người dùng có quyền lựa chọn giữa hai yếu tố này, tùy theo mục tiêu sử dụng, sẽ giúp Web3 linh hoạt hơn, mở rộng phạm vi tiếp cận mà vẫn duy trì triết lý phi tập trung.
Ông Wasim Fukase, Đồng sáng lập/CEO tại Chainsight. Ảnh: Giang Huy
Tuân thủ pháp lý là điều kiện tiên quyết
Các diễn giả cũng nhấn mạnh rằng, khi Web3 tiến ra khỏi giai đoạn thử nghiệm và hướng đến đại chúng, tuân thủ pháp lý là điều kiện tiên quyết.
Wasim cho biết Chainsight đã làm việc với Thị trường Toàn cầu Abu Dhabi (ADGM) từ năm 2018 để xây dựng khung pháp lý cho stablecoin và DeFi. "Một token phát hành ở đâu, có được phép bán cho công dân Việt Nam hay Mỹ không - là những câu hỏi pháp lý buộc nhà phát triển phải trả lời rõ ràng", ông nhấn mạnh.
Pyth Network, đơn vị cung cấp dữ liệu tài chính cho các nền tảng blockchain cũng cho biết họ chỉ hợp tác với những sàn giao dịch là chủ sở hữu dữ liệu gốc, nhằm tránh rủi ro pháp lý liên quan đến bản quyền và quyền sở hữu trí tuệ.
Ở phần cuối phiên thảo luận, các diễn giả đồng thuận rằng, dù Web3 được xây dựng trên tinh thần phi tập trung, vẫn cần có chủ thể chịu trách nhiệm với người dùng - dù là nhà phát triển, nhà cung cấp dữ liệu hay nền tảng hạ tầng.
"Không thể phủi bỏ trách nhiệm chỉ vì bạn xây sản phẩm phi tập trung. Khi có người dùng, có dữ liệu, có giao dịch, sẽ luôn phải có trách nhiệm", đại diện Chainsight nói.
Đại diện Pyth Network bổ sung, mỗi đơn vị khi cung cấp dịch vụ đều cần thiết lập khuôn khổ vận hành rõ ràng và học hỏi từ các dự án đi trước. "Đây là điều chúng tôi và cả thị trường vẫn đang tiếp tục thích nghi và hoàn thiện".
Minh Ngọc